Problemy z dyskiem zewnętrznym? Zaczynaj tutaj przed drastycznymi krokami

Co należy zrobić, gdy dysk zewnętrzny nie jest rozpoznawany przez komputer?

Utrata dostępu do plików jest stresująca, ale nie należy wpadać w panikę. Jest kilka rzeczy, które możesz zrobić, zanim zaczniesz stosować drastyczne sposoby naprawy.

1. Sprawdź połączenia fizyczne. Brzmi to jak oczywistość, ale każdemu z nas zdarzyło się to przeoczyć; sprawdź, czy przewód jest prawidłowo podłączony i spróbuj użyć innego kabla (nawet jeśli trzeba będzie go kupić lub pożyczyć).
2. Użyj innego komputera. Pomoże to ustalić, czy problem leży po stronie komputera czy dysku twardego.
3. Zaktualizuj system operacyjny. Jeśli napęd działa na innym komputerze, wróć do swojego i upewnij się, że system operacyjny jest w pełni zaktualizowany.
4. Zaktualizuj sterowniki. Nie wszystkie urządzenia pamięci masowej działają na zasadzie plug-and-play; może być konieczna aktualizacja sterowników, aby komputer mógł prawidłowo komunikować się z urządzeniem pamięci masowej.

Jeśli żadna z tych metod nie zadziała lub jeśli wiesz na pewno, że urządzenie jest uszkodzone (np. klika), wyłącz zasilanie urządzenia, aby zapobiec dalszym uszkodzeniom. Odzyskiwanie danych jest oparte na kompletności danych i struktury plików, więc jeśli urządzenie pozostanie włączone, może to spowodować dalsze problemy.

Co należy zrobić, gdy pliki zostały usunięte

Może się zdarzyć, że utracone pliki zostały usunięte przypadkowo, celowo w różnych okolicznościach lub przez inną osobę.

Zazwyczaj po usunięciu pliku z urządzenia pamięci masowej trafia on od razu do kosza systemu operacyjnego lub folderu Kosz. Z tego miejsca można go przywrócić do pierwotnej lokalizacji, klikając prawym przyciskiem myszy, aby otworzyć menu plików, lub po prostu przeciągając plik z powrotem do innej lokalizacji.

Najpierw sprawdź, na wszelki wypadek, czy plik nadal tam jest.

Obraz: Menu prawego przycisku myszy Kosza w systemie Windows (Microsoft.com)

Jednak nawet po opróżnieniu tego folderu (może to nastąpić ręcznie lub automatycznie, w zależności od ustawień) dane powinny nadal istnieć w jakiejś formie na dysku twardym (tylko dyski twarde). Tylko po prostu nie będą tak łatwo dostępne.

Jak naprawdę działa usuwanie na dyskach twardych

Większość systemów operacyjnych śledzi lokalizacje plików za pomocą „wskaźników”. Każdy folder i plik na dysku twardym ma jeden z tych wskaźników, który informuje system operacyjny odczytujący dane, gdzie dane się zaczynają i kończą, aby można je było uwzględnić w obliczeniach pamięci masowej i szybko odnaleźć w razie potrzeby.

Gdy plik jest usuwany, jego wskaźnik jest usuwany jako pierwszy, aby sektor, w którym się znajdował, mógł zostać oznaczony jako dostępny (dane są usuwane później). Stare dane pozostają tam do czasu, aż system nadpisze dostępną przestrzeń nowymi informacjami.

Jeśli więc użytkownik usunie plik, a następnie nie będzie korzystał z dysku twardego przez pięć lat, plik ten powinien pozostać. Z drugiej strony, jeśli stale zapisujesz nowe dane na urządzeniu pamięci masowej, usunięty plik zostanie szybciej nadpisany.

Wszystko to oznacza, że nawet jeśli dysk twardy lub SSD nadal działa, należy zaprzestać jego używania, gdy zdamy sobie sprawę, że dane zostały utracone. Im szybciej przestaniesz, tym większe są szanse na odzyskanie danych.

Mity na temat odzyskiwania danych: dlaczego należy unikać pokusy samodzielnej naprawy

Chęć uzyskania dostępu do brakujących plików sprawia, że wiele osób próbuje szybkich napraw na swoich dyskach twardych lub oddaje je do firm świadczących ogólne usługi informatyczne, a nie do doświadczonych ekspertów w dziedzinie odzyskiwania danych.

Chociaż może być kuszące, aby „spróbować” i sprawdzić, czy można uniknąć wydawania czasu lub pieniędzy na oprogramowanie lub profesjonalne usługi odzyskiwania danych, takie postępowanie może utrudnić odzyskanie danych, a nawet spowodować ich trwałą utratę.

Propozycje, które widzieliśmy w Internecie, a które z pewnością nie pomogą w odzyskaniu danych, to między innymi:

• Umieszczanie dysku twardego w zamrażarce na noc
• Zasypanie urządzenia ryżem
• Wykorzystanie pary do odtworzenia profesjonalnego środowiska „pomieszczenia czystego” podczas naprawy
• Uderzanie tępym przedmiotem w obudowę napędu
• Podgrzewanie urządzenia w celu „zresetowania” jego wewnętrznych elementów

Zamiast tego masz dwie możliwości: oprogramowanie do odzyskiwania danych lub profesjonalna usługa odzyskiwania danych.

Używanie oprogramowania do odzyskiwania danych

Oprogramowanie do odzyskiwania danych może być przydatne w odpowiednich sytuacjach, a dostępnych jest kilka jego rodzajów:

Funkcje odzyskiwania danych systemu operacyjnego

Większość systemów operacyjnych zawiera proste funkcje odzyskiwania danych przeznaczone do rozwiązywania podstawowych problemów z dyskiem twardym.

Dwa najbardziej znane przykłady to CHKDSK (Windows) i Disk Utility (Mac OS). Oba te rozwiązania będą działać tylko wtedy, gdy komputer będzie w stanie rozpoznać, że dysk zewnętrzny jest podłączony, w przeciwnym razie nie będzie wiedział, co naprawić.

Obraz: Narzędzie Disk Utility w systemie Mac OS w akcji (Apple.com)

Te wbudowane narzędzia są pomocne w niektórych sytuacjach, na przykład podczas regularnej konserwacji, jednak czasami powodują więcej szkód niż pożytku w uszkodzonych lub szwankujących urządzeniach pamięci masowej i mogą utrudniać dalsze próby odzyskania danych.

Oprogramowanie do odzyskiwania danych innych firm

Na rynku dostępne są setki (jeśli nie tysiące) programów do odzyskiwania danych. Niektóre z nich mają możliwości podobne do powyższych funkcji systemu operacyjnego, podczas gdy inne potrafią znaleźć pofragmentowane części uszkodzonych plików na zewnętrznym dysku twardym i odbudować je w celu odzyskania plików.

Samodzielne odzyskiwanie danych jest zawsze ryzykowne, nawet przy użyciu najlepszych narzędzi.

Jeśli zdecydujesz się na tę metodę, upewnij się, że używasz kopii lub obrazu uszkodzonego dysku (lub utwórz kopię zapasową danych, do których masz dostęp na innym dysku lub w chmurze), dzięki czemu zawsze będziesz mieć oryginał, jeśli coś pójdzie nie tak.

Obraz uszkodzonego dysku twardego na poziomie sektorów można utworzyć za pomocą naszego prostego w użyciu oprogramowania do samodzielnego odzyskiwania danych, Ontrack EasyRecovery.

Oprogramowanie Ontrack EasyRecovery

Nasze oprogramowanie potrafi znacznie więcej niż tylko tworzyć obrazy na poziomie sektorów na potrzeby kopii zapasowych. Umożliwia precyzyjne odzyskiwanie danych utraconych w wyniku skasowania, ponownego sformatowania i innych zdarzeń.

Dzięki temu można:

• Odzyskać dane z dysków SSD i konwencjonalnych dysków twardych, kart pamięci, macierzy RAID, dysków twardych USB, pamięci flash i nośników optycznych (CD, DVD).
• Odzyskać pliki z uszkodzonych, usuniętych lub przeformatowanych dysków.
• Naprawić uszkodzone pliki zdjęć i wideo.

Obraz: Ontrack EasyRecovery dla Windows w akcji

Dowiedz się więcej o oprogramowaniu Ontrack EasyRecovery i różnych oferowanych wersjach.

Ważna uwaga dotycząca oprogramowania do odzyskiwania danych każdego typu: narzędzia te powinny być używane wyłącznie do odzyskiwania danych logicznych, gdy urządzenie jest sprawne mechanicznie. W sytuacjach, gdy dysk wydaje nietypowe dźwięki, został uderzony, upuszczony lub uszkodzony w inny sposób, próby odzyskania danych za pomocą oprogramowania mogą spowodować jeszcze większe szkody. W takich przypadkach jedynym rozwiązaniem jest skorzystanie z profesjonalnej usługi odzyskiwania danych.

Szybkie ostrzeżenie o oszustwach:

Zdarzają się również fałszywe usługi odzyskiwania danych. Oszuści mogą twierdzić (zwykle za pośrednictwem poczty elektronicznej lub wyskakującego okienka), że dane użytkownika zostały naruszone i można je odzyskać za odpowiednią opłatą. Robią to tylko dla pieniędzy lub w celu uzyskania dostępu do danych użytkownika, więc zachowaj czujność.

Korzystanie z profesjonalnej usługi odzyskiwania (zalecane)

Nawet najlepsze oprogramowanie do odzyskiwania danych ma pewne ograniczenia. Aby mieć jak największe szanse powodzenia, należy skontaktować się z profesjonalnym dostawcą usług odzyskiwania danych i wyjaśnić sytuację.

Doświadczony specjalista zada Ci kilka pytań i odpowiednio oceni sytuację, aby określić najlepszy sposób postępowania w celu odzyskania danych. Przykładowe pytania, które zadamy:

1. Jakiego typu jest to dysk twardy? (HDD, SSD, NAS itd.)
2. Który producent go wyprodukował?
3. Czy znasz przyczyny uszkodzenia?
4. Jakie są jego objawy?
5. Czy są jakieś objawy uszkodzenia fizycznego?
6. Czy próbowano już innych metod odzyskiwania danych?
7. Czy istnieje konkretny plik lub pliki, które chcesz odzyskać?

Akredytowana firma powinna również być w stanie wykonać odzyskiwanie lub naprawę bez unieważniania gwarancji urządzenia. Nie byłoby to możliwe po samodzielnym otwarciu dysku.

Po osobistym sprawdzeniu specjalista powinien być w stanie oszacować ilość danych, które można odzyskać, a także koszt i ramy czasowe.

Następnie wykorzystają swoje doświadczenie, wiedzę i narzędzia (w tym pomieszczenie sterylne), aby odzyskać jak najwięcej cennych danych.

Prawdziwa historia odzyskiwania danych: jak działa usługa odzyskiwania danych Ontrack

Niedawno firma Ontrack pomogła klientce — profesjonalnej fotografce Aurore Alifanti — odzyskać kilka ważnych plików z uszkodzonego dysku twardego.

Oto skrócona wersja jej historii:

„Podczas archiwizowania ostatnich zdjęć strąciłam ze stołu dysk twardy o pojemności 4 TB. Gdy patrzyłam, jak rozbija się o podłogę, ogarnęła mnie czysta panika. Podłączyłam go i okazało się, że nie mam dostępu do wszystkich moich archiwów zawodowych i osobistych z lat 2015-2019 oraz do plików z umowami zawodowymi.

„Biorąc pod uwagę znaczenie danych, które utraciłam, zdecydowałam się skontaktować z firmą Ontrack – głównie ze względu na ich doświadczenie w dziedzinie odzyskiwania danych.

„Oddałam dysk twardy, aby otrzymać bezpłatną ocenę sytuacji. Proces był bardzo prosty, ponieważ musiałam tylko wypełnić krótki formularz. Firma Ontrack zapewniła mnie, że nie ma żadnego zobowiązania, abym kontynuowała proces odzyskiwania danych; powiedzieli również, że nie pobierają opłat, jeśli nie uda im się odzyskać żadnych danych.

„Ocena ma na celu określenie problemu i oszacowanie ilości danych, które można odzyskać. Następnie zaproponowano mi wycenę z trzema różnymi opcjami usługi: Standardowa (10-15 dni roboczych), Ekspresowa (3-5 dni roboczych) i Pilna (12-48 godzin).

„Jeden z inżynierów Ontrack (Alex) wyjaśnił szczegóły uszkodzenia mojego dysku twardego. Alex wyjaśnił, że gdy mój dysk twardy uderzył o podłogę, głowica odtwarzająca została uszkodzona, co spowodowało zarysowanie dysku, które uszkodziło moje pliki.

„Postanowiłam zgodzić się na wycenę. Zamówiono nową głowicę odtwarzającą, a mój dysk trafił do „pokoju czystego”. Alex informował mnie na bieżąco w trakcie całego procesu, co było bardzo pocieszające.

„Ontrack zdołał odzyskać 80% plików, pozostawiając 20% jako pliki „częściowe” – nadal miałam dostęp do niektórych z tych plików. Odzyskane dane otrzymałam na nowym, zaszyfrowanym dysku twardym o pojemności 4 TB, z plikami podzielonymi na dwa foldery: Dobre i Częściowe. Ku mojemu zaskoczeniu, akta były w zwykłym, pięknym porządku, co ułatwiło mi ich przeglądanie i sprawdzenie, czy nie brakuje w nich czegoś ważnego”.

Jak uniknąć utraty danych w przyszłości

Utrata danych jest czasem nieunikniona, ale można zachować środki ostrożności, aby zminimalizować ryzyko.

1. Twórz kopie zapasowe dysków twardych: Skopiuj dane na zapasowy dysk twardy, aby w razie awarii jednego z nich zachować dostęp do tych samych plików. Należy pamiętać o regularnym tworzeniu kopii zapasowych danych, aby uniknąć utraty nowszych plików.
2. Użyj chmury: Ten sam typ archiwum kopii zapasowych należy przechowywać za pomocą usługi w chmurze. W tym przypadku prawdopodobieństwo utraty danych jest mniejsze, ale trzeba zapłacić za większą pojemność pamięci masowej.
3. Używaj sprzętu wysokiej jakości: Tanie dyski twarde są zazwyczaj zbudowane z komponentów niskiej jakości, które mogą ulec awarii szybciej niż te używane w urządzeniach wysokiej klasy. Jeśli cenisz swoje dane, warto wydać trochę więcej na produkt renomowanej marki, takiej jak Toshiba, SanDisk czy Western Digital.
4. Chroń swoje urządzenie pamięci masowej: Aby zmniejszyć ryzyko uszkodzeń fizycznych, należy używać futerału. Gumowe etui powinno być w stanie zamortyzować wstrząsy, na przykład w przypadku upuszczenia urządzenia na twardą powierzchnię. Sprawdź, czy Twój producent oferuje specjalnie zaprojektowane produkty ochronne.
5. Regularnie skanuj dysk w poszukiwaniu wirusów: Wirusy nie są w stanie fizycznie uszkodzić dysku twardego, ale mogą uniemożliwić dostęp do plików. Regularnie skanuj swoje urządzenie (i komputer) w poszukiwaniu złośliwego oprogramowania, aby zapobiec takim sytuacjom.