Of je nu een privégebruiker bent of op een IT-afdeling werkt, soms word je geconfronteerd met een verschrikkelijke realiteit - de harde schijf die je gebruikt werkt niet meer zoals het hoort. In tegenstelling tot de gebruikelijke symptomen van een luid krassend 'klikkend' geluid, is het niet altijd meteen duidelijk of een harde schijf fysiek defect is of niet. Veel gebruikers vinden het irritant en weten niet hoe ze moeten reageren; is het een eenmalige gebeurtenis of is het een terugkerend probleem? Harddisk-defecten kunnen relatief snel optreden, vooral omdat de gemiddelde levensduur van deze apparaten meestal slechts ongeveer drie tot vijf jaar is.
Als de harde schijf nog steeds reageert, zijn er verschillende geschikte diagnostische softwareproducten die mensen kunnen gebruiken om de conditie van het apparaat te beoordelen. De kwaliteit van de tools kan variëren - sommige zijn relatief onschadelijk, terwijl andere zo diep in de hardware kunnen ingrijpen dat de harde schijf (en gegevens) ernstige schade kunnen ondervinden van de tool.
Neem een slimme aanpak
De belangrijkste technologie die gebruikt wordt bij het controleren van een harde schijf is SMART (Self-Monitoring, Analysis and Reporting Technology). Bijna alle moderne harde schijven ondersteunen nu SMART analyse tools om de fysieke conditie van de media te controleren. Volgens een studie uitgevoerd door Google enkele jaren geleden, kunnen twee van de drie harddisk crashes voorspeld worden met behulp van een dergelijke analyse. SMART tools bevatten tien kritieke indicaties die onderzocht kunnen worden binnen de harde schijf. Wanneer een defect wordt gedetecteerd, kan het worden gemarkeerd als een "Mogelijke indicator voor een dreigend elektromechanisch defect". Daarnaast omvatten SMART tools ongeveer 30 andere attributen, die kunnen worden opgevraagd en dienen als indicatoren om dreigende defecten te voorspellen. Dit zal je helpen bij de beslissing of je je hardware moet vervangen om potentieel gegevensverlies te voorkomen.
Eén van deze mogelijke kenmerken is de SSD indicator "SSD levensduur over". Het toont bij benadering de resterende levensduur van de SSD met betrekking tot programma/wis-cycli of flash-blokken die momenteel beschikbaar zijn. Dit kan erg handig zijn om de gezondheid van je Solid-State Drives te controleren.
Wacht niet tot het te laat is
Het is ook vaak zo dat gebruikers in contact komen met SMART tools wanneer er al schade is opgetreden (en wanneer het vaak te laat is). Om deze reden zou je moeten proberen om SMART tools gedurende de levensduur van je apparaat met regelmatige tussenpozen te gebruiken en de resultaten periodiek te controleren. Helaas bepalen de meeste besturingssystemen de diagnosegegevens niet automatisch en presenteren deze in een duidelijk formaat aan de gebruiker. In plaats daarvan moeten ze worden verzameld met behulp van speciale tools.
De waarheid over Windows Schijfcontrole hulpprogramma
Het is mogelijk om het 'CHKDSK' hulpprogramma snel te starten met een rechtermuisklik op de harde schijf onder 'Eigenschappen > Gereedschappen > Foutcontrole' onder het Windows besturingssysteem. Je wilt echter alleen informatie krijgen over of er iets mis is of niet, daarom moet je ervoor zorgen dat je de opties "Automatische foutcorrectie voor het gegevenssysteem" of "Vinden/herstellen van slechte sectoren" niet hebt aangeklikt. Vervolgens controleert de tool de betreffende harde schijf en levert een rapport af. Houd er rekening mee dat de tool niet alle beschikbare informatie van de SMART-analyse opsomt, maar alleen in het algemeen zegt dat het opslagmedium al dan niet functioneert.
Aan de andere kant is de SMART-analyse niet beschikbaar.
Aan de andere kant bevat het gedetailleerde rapport van CHKDSK belangrijke informatie over of de indexvermeldingen van de harde schijf correct zijn, evenals of de beveiligingsbeschrijvingen van de gegevens correct zijn en eventuele problemen met de gegevensstructuren. Dit is zeker belangrijke informatie, maar pas als tweede stap, omdat je eerst de fysieke conditie van de harde schijf wilt bepalen en hoe lang deze nog meegaat. Dit type analyse is alleen mogelijk met speciale SMART diagnostische tools.
Een algemene waarschuwing: gebruik CHKDSK met voorzichtigheid. Het onjuiste gebruik van CHKDSK kan meer kwaad dan goed doen en kan gegevens permanent vernietigen die anders misschien te herstellen waren geweest.
Wat Kunnen SMART Tools Bieden?
SMART tools kunnen verschillende tests uitvoeren op de harde schijf. Er is bijvoorbeeld een 'snelle SMART check' die de belangrijkste indicatoren in de firmware van de harde schijf opvraagt (volgens de definitie van de fabrikant). Deze indicatoren zijn onder andere slechte sectoren, opnieuw toegewezen sectoren, het aantal keren dat de rotor start totdat de rotor de volle snelheid heeft bereikt (Spin Retry Counts) en vele andere. De belangrijkste tests zijn de 'Drive Self-Test (DST)', de 'Short Test' en de 'Long Test' waarbij elke sector van de harde schijf wordt gelezen. Dit proces kan extreem lang duren. Verschillende tests geven verschillende soorten informatie, waardoor je een beeld kunt vormen van de algemene gezondheid van de schijf. Een overzicht van enkele van de beschikbare tools is hier te vinden
Ken de gereedschappen van de fabrikant
Veel fabrikanten van harde schijven hebben hun eigen diagnostische tools in hun apparaten ingebouwd, die grote hoeveelheden belangrijke informatie aan de gebruiker kunnen geven. Bovendien kunnen sommige tools de instellingen van de harde schijf wijzigen; fabrikanten wijzen echter meestal elke verantwoordelijkheid af voor gegevensverlies als gevolg van het gebruik van hun tools, dus wees voorzichtig!
De informatie die deze meegeleverde of downloadbare tools bieden, hangt af van de specifieke producent. Ze geven meestal een lijst van defecten en geven de optie om problematische sectoren te repareren. Zoals eerder vermeld, is het gebruik van deze tools op eigen risico. Hier zijn enkele links naar de gratis diagnostische tools van Seagate, Western Digital, Hitachi en Fujitsu.
Gebruik commerciële diagnosegereedschappen
Er is ook een verscheidenheid aan commerciële tools die sterk verschillen in reikwijdte en soms verschillende informatie bieden. Wat ze interessant maakt is dat ze verschillende diagnostische onderzoeken combineren in één oplossing. Naast de SMART diagnostische controles, bieden ze meestal ook benchmark en bestandsbenchmark controles, schijfbewaking en foutscans, evenals controles van stroomverbruik en temperatuur.
Zulke uitgebreide gratis tools (voor persoonlijk gebruik) zijn CrystalDiskInfo, DiskCheckup, HD Tune, of HDDScan. Alle vier de tools zijn eenvoudig te gebruiken en informeren de gebruiker binnen zeer korte tijd over de gezondheidsstatus van de geteste harde schijf. HDDScan is de enige van deze vier die RAID-volumes kan testen en er een oppervlaktetest op kan uitvoeren. Met deze functies is de software ook geschikt als snelle diagnostische tool voor kleinere bedrijfsomgevingen.
De smartmontools (SMART Monitoring Tools) bieden zichzelf aan voor gebruik in professionele omgevingen als je een open-source oplossing wilt gebruiken. Ze zijn niet alleen beschikbaar voor Linux, Mac en Windows, maar ook voor FreeBSD, NetBSD, OpenBSD, Solaris, OS / 2, Cygwin, QNX of eComStation. Naast individuele schijven ondersteunen de tools ook RAID setups.
Een andere tool is Speedfan. Wat deze tool uniek maakt, is de mogelijkheid om niet alleen de gezondheidstoestand weer te geven op basis van SMART en andere indicatoren, maar ook de voorspelde resterende levensduur. Het maakt gebruik van een online database (genaamd 'diepgaande online analyse') en vergelijkt de verkregen resultaten met eerdere vergelijkbare harde schijven en berekent de resterende levensduur van de schijf. Zorg ervoor dat je volledig op de hoogte bent van het programma en de functies voordat je gaat experimenteren en alle mogelijke instellingen gaat wijzigen; je wilt niet per ongeluk schade veroorzaken.
Voorkomen is beter dan genezen
Het maakt niet uit welk diagnostisch hulpmiddel je hebt gebruikt, als het SMART-fouten laat zien, moet je aannemen dat het in de storingstoestand is (of bijna). Het is ook eerlijk om aan te nemen dat een volledige uitval van het apparaat onvermijdelijk is; het kan minuten, weken of maanden duren, maar neem niet het risico het apparaat nog te gebruiken.
Zorg ervoor dat je een back-up hebt gemaakt van je gegevens op een ander opslagmedium, zoals een externe harde schijf, tape of SSD. Zodra al je gegevens zijn geback-upt, moet je je huidige schijf zo snel mogelijk vervangen door een nieuwe. Een harde schijf die niet slaagt in SMART-tests is niet betrouwbaar! Zelfs als je harde schijf niet volledig uitvalt, kan het nog steeds schade veroorzaken aan delen van je gegevens. Natuurlijk is hardware nooit perfect en kunnen harde schijven zonder waarschuwing defect raken (Ontrack's hard drive data recovery info kan je hier vinden). Desalniettemin kan SMART helpen om aan te geven of je harde schijf het binnenkort misschien zal begeven. Enige indicatie is beter dan helemaal geen indicatie!
Meer over gegevensherstel service (exteren harde schijf (incl SSD)
Nederland | Nederlands
Locaties
Zoeken
Terug naar overzicht
